جشنواره فیلم فجر در این سالها محلی برای دیده و شنیده شدن هنرمندان موسیقی بود که البته آنطور که از صحبت برخی موزیسینها برمیآید، آنها برای گرفتن سیمرغ چندان میل و رغبتی ندارند، چرا که معتقدند نگاه دقیقی در این بخش وجود ندارد و داوران اغلب مرعوب اسامی میشوند. در این گزارش، نگاهی به حضور آهنگسازان در بخش سودای سیمرغ جشنواره داشتهایم:
- پیمان یزدانیان
پیمان یزدانیان سال گذشته با فیلم “کار کثیف” در جشنواره فیلم فجر حضور داشت که البته این فیلم هنوز اکران عمومی نشده است. او حالا با دو فیلم “متری شیش و نیم” به کارگردانی سعید روستایی و “بنفشه آفریقایی” به کارگردانی مونا زند حقیقی در جشنواره فجر حضور دارد.
یزدانیان درباره همکاری با پروژه “متری شیش و نیم” گفته است: فیلم بهقدری شگفتانگیز است که پیشنهادهای دیگر داخلی و خارجی را رد کردم تا بتوانم تمام تمرکزم را روی ساخت موسیقی آن بگذارم.
یزدانیان که معمولاً به استفاده کم و گزیده از موسیقی در فیلمها شهرت دارد میگوید ساختار “متری شش و نیم” بهگونهای است که در آن انواع موسیقیها استفاده شده و خود فیلم است که چنین چیزی را میطلبد.
او با اشاره به کیفیت فیلم میگوید: وقتی قرار است برای سکانسی موسیقی بنویسی، گاهی آنقدر شدت احساسات زیاد است که در شُک تصویر میمانی و باید از قالب ببینده خارج شوی تا بتوانی موسیقی آن را خلق کنی. امیدوارم از این فیلم استقبال خوبی شود چراکه بهمعنای واقعی کلمه میتوان واژه “فیلم” را به آن اطلاق کرد.
پیمان معادی، پری نار ایزدیار و نوید محمدزاده بازیگران اصلی فیلم و هومن کیایی، مرجان قمری، مازیار سیدی، مهدی حسینینیا، علی باقری دیگر بازیگران “متری شیش و نیم” به تهیهکنندگی سید جمال ساداتیان هستند.
دومین اثر این آهنگساز فیلم “بنفشه آفریقایی” ساخته مونا زندی است. یزدانیان درباره این موسیقی گفته است: یکی از موضوعات جالب توجه در موسیقی این است که قطعاتی که ساخته می شود به تنهایی جذاب باشد و نگرانی من و عوامل فیلم این بود که جذابیت موسیقی مزاحم فیلم و موضوع آن نشود بلکه در حین کار در فیلم درک شود و هیچ چیز اضافهای در سکانسها احساس نشود.
وی درباره تعامل با کارگردان درحین ضبط توضیح داد: مونا زندی کارگردان فیلم “بنفشه آفریقایی” به من اعتماد کرد و من در زمان فیلمبرداری سکانسهای فیلم حضور داشتم و همین باعث شد تا درک بهتری از قصه داشته باشم و درنهایت در طول سه هفته قطعات نوشته شد.ما از ساز هنگ درام در این موسیقی استفاده کردیم با این تفاوت که نوع نواختن آن اینجا با فواصل زیادی انجام میشود.
این آهنگساز از ویژگیهای فرم موسیقی فیلم “بنفشه آفریقایی” اینگونه گفت: صدای پیانو در موسیقی این فیلم متفاوت است و کسی صدای چکش های ساز پیانو را نمیشنود و به نوعی این صدا از دور شنیده میشود.کار دیگری که در سی و هفتمین جشنواره ملی فیلم فجر دارم، فیلم سینمایی “متری شش و نیم” به کارگردانی سعید روستایی و تهیه کنندگی سیدجمال ساداتیان است.
- کریستف رضاعی
کریستف رضاعی با پنج فیلم و یک فیلم انیمیشن در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر حضوری پررنگ دارد که دو کار “ناگهان درخت” و “سال دوم دانشکده من” در بخش سودای سیمرغ و دیگر آثار در بخش نگاهی نو حضور دارند. این آهنگساز و نوازنده پیانو در جشنواره سی و پنجم فجر برای ساخت موسیقی فیلم سینمایی “نگار” سیمرغ بهترین آهنگساز را دریافت کرد. اکنون باید منتظر ماند و دید که آیا او امسال موفقیت خود را تکرار خواهد کرد یا خیر.
“سال دوم دانشکده من” عنوان تازهترین ساخته رسول صدرعاملی بعد از ۹ سال در جشنواره سی و هفتم با موسیقی رضاعی به اکران درآمد.
رضاعی پیشتر درباره این پروژه گفت: در بخشهایی از فیلم دیالوگی صورت نمیگیرد و موسیقی میتواند همراه فیلم بهصورت زیر صدا حضور داشته باشد و بخشها را به یکدیگر مرتبط کند و این حساسترین بخش موسیقی فیلم است که باید بهدرستی انجام شود. در نسخه جشنواره هنوز قسمتی از قطعات موسیقی را نداریم و قرار است با تعاملی که با رسول صدرعاملی صورت گرفته بعد از جشنواره قطعات را به فیلم اضافه کنیم.
رضاعی درباره دوگانگی فضای فیلم و ارتباط آن با موسیقی توضیح داد: قسمتی از موسیقی ریتمیک است که فضای دوگانگی و تناقض فکر دانشجویان و جوانان را در هر فضایی که هستند، نشان میدهد و من تمام تلاشم را کردم این درک را به مخاطب برسانم تا با حس عمیقتری به فیلم نگاه کند. من کاملاً در جریان موضوع فیلم بودم زیرا باید بدانم چه چیزی در ذهن کارگردان و نویسنده میگذرد. موسیقی من با ارتباط دو دختر و فضای دانشگاهی شروع شد و خارج از فضای دیالوگی و موضوع متن کار نکردم.
وی همچنین در نشست خبری این فیلم در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر بیان کرد: در موسیقی این فیلم سعی کردم رابطه این دو دوست را نشان دهم، رابطهای که خیانت در آن وجود ندارد، مسئله بعدی این بود که تلاش کردم با موسیقی فضای مینیمالی که دانشجویان در دانشکده تجربه میکنند را نشان دهم.
سها نیاستی، فرشته ارسطویی، علی مصفا، پدرام شریفی، بابک حمیدیان، ویشکا آسایش، شقایق فراهانی، نیلوفر خوشخلق و … از جمله بازیگران این فیلم هستند.
“ناگهان درخت” دومین همکاری رضاعی و صفی یزدانیان کارگردان، پس از فیلم “در دنیای تو ساعت چند است؟” است. این فیلم به تهیهکنندگی پیمان معادی و بازیگری پیمان معادی و مهناز افشار چون “در دنیای تو ساعت چند است؟”حال و هوایی عاشقانه دارد.
رضاعی در نشست خبری این فیلم نیز عنوان کرد: موسیقی فیلم “در دنیای تو ساعت چند است؟” قابل پیشبینی بود چرا که بعد داشت و مردم آن را دوست داشتند اما در این فیلم موسیقی در خدمت روایت و لایههای فیلم و رنگهای دیالوگهاست به همین دلیل امیدوارم موسیقی این فیلم را مردم دوست داشته باشند.
انیمیشن آخرین داستان به کارگردانی اشکان رهگذر است که از سال ۸۷ تا ۹۶ در استودیو هورخش تولید شد. داستان این فیلم برداشتی آزاد از داستان “ضحاک” شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی است.
رضاعی درباره این انیمیشن گفته است: به نظرم انیمیشن سینمایی “آخرین داستان” اتفاق مهمی در ادامه روند انیمیشن سینمای ایران است. همیشه ارتباطی که با کارگردان یک فیلم دارم، برایم مهم است. با مانی حقیقی هم بدین شکل وارد کار شدم. هرچند همکاری ما در “کنعان” بیشتر مورد توجه قرار گرفت، اما همکاریمان قبل از آن و با فیلم “آبادان” شروع شده بود. با هم ارتباط دوستانهای داشتیم و از طریق دوستان مشترکی که با او داشتم در زمینه تبلیغات کارهایی را با هم انجام داده بودیم. راستش را بگویم نخستین باری که فیلم “کنعان” را بدون موسیقی دیدم، آن را بسیار دوست داشتم. داستان و بازیهایش را و البته ریتمی که این فیلم داشت. همه آنها روی من تأثیر عمیقی گذاشت. در مورد انیمیشن “آخرین داستان” هم این اتفاق افتاده است. از طریق دوست نازنینی به نام مصطفی محمودی که خواننده گروه موسیقی “نور” است با اشکان رهگذر آشنا شدم. مصطفی کارهای تلویزیونی انجام میداد و حدس میزنم برای انجام همین کارها به انیمیشن احتیاج داشت و به همین دلیل با اشکان کار میکرد تا اینکه اشکان رهگذر با او درباره پروژهاش حرف میزند.
این آهنگساز اضافه کرد: این قضیه به پنج، شش سال قبل بازمیگردد. همان موقع بود که یک روز مصطفی به من گفت میخواهم با کارگردان جوانی آشنایت کنم. اینطور بود که با اشکان آشنا شدم. پروژه “آخرین داستان” برایم بسیار جذاب بود، هرچند که از طرفی هم میتوانست خطرناک باشد. به هر حال دست زدن به متن اسطورهای مانند شاهنامه در قالب انیمیشن میتواند بسیار خطرناک باشد. چون ممکن است اثری بسیار آبکی و بد ساخته شود. اما با صحبتهای اشکان، با توجه به شناخت و علاقهاش به این حوزه، متوجه شدم که دیدگاه خوب و درستی دارد. این موضوع به من بسیار انرژی داد و باعث شد تا با هم این کار را آغاز کنیم. و بدین ترتیب همکاری ما آغاز شد.
“روزهای نارنجی” به کارگردانی آرش لاهوتی درباره آبان زنی ۴۵ ساله است که واسطه استخدام کارگران فصلی است. هدیه تهرانی، علی مصفا، مهران احمدی، علیرضا استادی، ژیلا شاهی، صدف عسگری، رؤیا حسینی، لیلی فرهادپور، اکرم علمدار، امین گلستانه و سیامک ادیب بازیگران فیلم هستند.
کریستف رضاعی با اشاره به این که در این فیلم زیاد موسیقی به کار نبرده است، اظهار کرد: شخصیت اصلی قدرت بسیاری دارد که با قورت دادن مشکلات و آرامش خاصی فعالیت میکند و در آخر فیلم موسیقی، نفسی تازه به این شخصیت میدهد و انگار او جان میگیرد.
سونامی آخرین اثر این آهنگساز در بخش نگاهی نو است، موسیقی این فیلم با توجه به فضای غالب بر آن تجربه متفاوتی در کارنامه رضاعی محسوب میشود. بهرام رادان، مهرداد صدیقیان، علیرضا شجاع نوری، رعنا آزادیور، امیرمهدی ژوله و محمدرضا غفاری بازیگران “سونامی” به کارگردانی میلاد صدرعاملی هستند. این فیلم به چالشهای رقابتی ورزشکاران میپردازد.
- کارن همایونفر
“آشفتهگی” آخرین ساخته سینمایی فریدون جیرانی است که در بخش سودای سیمرغ سی وهفتمین جشنواره فجر حضور دارد. همایونفر که پیش از این در فیلمهایی چون “قصه پریا”، “سالاد فصل” و “خفگی” با جیرانی همکاری داشته است، درباره موسیقی “آشفتهگی” گفته است: با این که ما در آثار قبلی تجربه متفاوتی باهم داشتیم اما حس میکنم موسیقی فیلم بیشتر روی مخاطب تأثیر خواهد گذاشت.
در این فیلم بهرام رادن، مهناز افشار، علی میلانی، احسان محمدی، نازنین صلحجو و مهران احمدی به ایفای نقش میپردازند.
- فردین خلعتبری
فردین خلعتبری موسیقی فیلم سینمایی “تیغ و ترمه” به کارگردانی کیومرث پوراحمد و تهیهکنندگی علی قائممقامی را ساخته و رضا یزدانی هم تیتراژ پایانی آن را خوانده است. آنها پیش از این هم در قطعه “بگو تهران” با هم همکاری داشتهاند. دیبا زاهدی، پژمان بازغی، لاله اسکندری، هومن برقنورد، مهران رجبی، کوروش سلیمانی، شراره رنجبر و… در “تیغ و ترمه” بازی میکنند.
خلعتبری امسال فیلم “جمشیدیه” به کارگردانی یلدا جبلی را نیز در فجر دارد. سارا بهرامی، حامد کمیلی، پانتهآ پناهیها، سعید چنگیزیان، ستاره پسیانی، ندا جبرائیلی، شادی کرمرودی، محمد ولیزادگان، حمیرا نونهالی، کاوه کاتب، کیومرث پوراحمد، بهرام عظیمی، لیلی فرهادپور و بهرنگ تنکابنی بازیگران این فیلم هستند.
- بهزاد عبدی
این موزیسین سازنده موسیقی فیلم “ایده اصلی” به کارگردانی آزیتا موگویی با بازی بهرام رادان، مریلا زارعی و هانیه توسلی بر عهده داشته است که در بخش سودای سیمرغ حضور دارد و با دیگر آهنگسازان رقابت خواهد کرد.
عبدی فیلم “معکوس” اولین ساخته پولاد کیمیایی را نیز در بخش نگاه نو دارد. این فیلم فضایی اکشن و پرتحرک دارد و به اعضای یک خانواده میپردازد. بابک حمیدیان، لیلا زارع، شهرام حقیقت دوست، اکبر زنجانپور، علیرضا کمالینژاد، پروانه معصومی و سیاوش طهمورث بازیگران اصلی این فیلم هستند.
سومین کار این آهنگساز انیمیشن بنیامین است. او موسیقی این انیمیشن را توسط ارکستر ویرتوزهای کیف در اوکراین اجرا کرده و صدابرداری آن بر عهده آندری موکریتسکی بوده است.
- ستار اورکی
“طلا” فیلمی به کارگردانی و نویسندگی پرویز شهبازی و به تهیهکنندگی رامبد جوان و محمد شایسته است که موسیقی آن را ستار اورکی ساخته است. در این فیلم هومن سیدی، نگار جواهریان، طناز طباطبایی، احترام برومند، هدی زینالعابدین، مهرداد صدیقیان بازی داشتهاند.اورکی و شهبازی پیش از این در فیلم “دربند” هم با این کارگردان همکاری داشته است. این فیلم فقط موسیقی تیتراژ دارد.
دومین همکاری این آهنگساز برای فیلم جدید علیرضا رئیسیان بانام “مردی بدون سایه” است. این فیلم چهارمین همکاری لیلا حاتمی با علیرضا رئیسیان است که بازیگران دیگری همچون علی مصفا، فرهاد اصلانی، امیر آقایی، گوهر خیراندیش و بهآفرید غفاریان نیز در آن به ایفای نقشهای متفاوت پرداختهاند.
- آریا عظیمینژاد
آریا عظیمی نژاد موسیقی فیلم سینمایی “۲۳ نفر” به کارگردانی مهدی جعفری و تهیهکنندگی مجتبی فرآورده را ساخته است. این فیلم روایت گروهی از رزمندگان نوجوان ایرانی است که در جریان جنگ ایران و عراق در سال ۶۱ به اسارت نیروهای عراقی درآمدند.
- افشین عزیزی / محمد معتمدی
بهرام توکلی در تازهترین پروژه خود “غلامرضا تختی” به تهیهکنندگی سعید ملکان همکاری کرده است، در این فیلم حمیدرضا آذرنگ، پریوش نظریه و ستاره پسیانی و بهنوش طباطبایی بازی داشتهاند
توکلی برای ساخت موسیقی به سراغ افشین عزیزی رفته و تیتراژ آن را محمد معتمدی خوانده است. معتمدی سال گذشته قطعهای برای فیلم سینمایی “دارکوب” خواند که موسیقی آن ساخته افشین عزیزی بود. این آهنگساز موسیقی آثار مختلفی را ساخته که فیلم “آباجان” از آن جمله است.
- امین هنرمند
“سمفونی نهم” تازهترین فیلم محمدرضا هنرمند در مقام کارگردان بعد از گذشت ۱۷ سال از ساخت فیلم “عزیزم من کوک نیستم” است که ساخت موسیقی آن را پسرش امین هنرمند بر عهده دارد، آهنگسازی که ۱۰ سال پیش در سریال “آشپزباشی” هم با او همکاری کرده بود.
“قصر شیرین” ساخته رضا میرکریمی دیگر فیلمی است که امین هنرمند برایش موسیقی ساخته است. آخرین ساخته میرکریمی با بازی حامد بهداد، ژیلا شاهی و… است.
- محمدرضا غنی زاده
محمدرضا غنیزاده موسیقی متن فیلم “مسخرهباز” نخستین تجربه سینمایی همایون غنیزاده را ساخته است. صابر ابر، علی نصیریان، رضا کیانیان و هدیه تهرانی در این فیلم بازی میکنند.
- حبیب خزاییفر
این آهنگساز امسال با دو فیلم در جشنواره سی و هفتم فجر حضور دارد: “دیدن این فیلم جرم است” ساخته رضا زهتابچیان و “ماجرای نیمروز، رد خون” به کارگردانی محمد حسین مهدویان.
لیندا کیانی، امیر آقایی، حسین پاکدل، محمود پاکنیت و حمیدرضا پگاه در فیلم اول بازی میکنند و بهنوش طباطبایی، حسین مهری، هادی حجازی فر، محسن کیایی، هستی مهدوی، جواد عزتی و مهدی زمین پرداز بازیگران دنباله فیلم “ماجرای نیمروز” هستند. خزاییفر و مهدویان پیش از این سه بار دیگر نیز با هم همکاری کردهاند.
- یحیی سپهری شکیب
محسن تنابنده برای ساخت دومین فیلم سینماییاش به سراغ یحیی سپهریشکیب رفت. سپهریشکیب دو سال پیش موسیقی فیلم “فِراری” با بازی تنابنده را ساخت. فیلم “قسم” داستانی اجتماعی دارد که مهناز افشار، سعید آقاخانی، حسن پورشیرازی و مهران احمدی در آن بازی داشتهاند.
- پیام آزادی
مرتضی علی عباس میرزایی ساخت موسیقی فیلم “خون خدا” را پیام آزادی سپرد. این دو پیش از این در فیلم “انزوا” نیز با هم کار کردند.
- رامین کوشا
نیما جاویدی کارگردان فیلم “ملبورن” ساخت موسیقی جدیدترین فیلمش “سرخپوست” را به امین کوشا سپرد. کوشا با همکاری نوازندگان ایرانی و آمریکایی موسیقی این فیلم را ساخته است.
- فرزین قرهگوزلو
فرزین قرهگوزلو پیش از این با آهنگسازی فیلمهایی مثل”رئیس” و “محاکمه در خیابان” ساخته مسعود کیمیایی به سینما معرفی شد و از این حیث خودش را مدیون این کارگردان میداند. او این اواخر فعالیت زیادی در سینما نداشت که دلیل آن را گزیدهکاری بعد از همکاری با کیمیایی و حضور در سینماهای خارج از کشور میداند. او امسال با ساخت موسیقی فیلم “در خونگاه” ساخته سیاوش اسعدی در جشنواره حضور دارد.
در این فیلم امین حیایی، جمشید هاشم پور، ژاله صامتی، مهراوه شریفی نیا، پانته آ پناهی، محمود جعفری و منصور شهبازی بازی داشته اند.
- مسعود سخاوتدوست
مسعود سخاوتدوست سال گذشته با فیلم “مصادره” در جشنواره حاضر بود که حال و هوایی کمدی داشت و امسال با دو فیلم در فضایی جدی به جشنواره آمده است.
سخاوتدوست امسال با نرگس آبیار همکاری کرده و با چهارمین فیلم بلند این کارگردان یعنی “شبی که ماه کامل شد” شانسش را در جشنواره میآزماید. الناز شاکردوست و هوتن شکیبا از بازیگران این فیلم هستند که محصول جدید موسسه تصویر گستر پاسارگاد است.
دومین اثر این هنرمند که در بخش نگاه نو قرار دارد فیلم “حمال طلا” به کارگردانی تورج اصلانی در بخش “نگاه نو” است که سخاوتدوست موسیقی آن را ساخته است. این فیلم پیش از این در جشنواره بینالمللی فیلم “پوسان” رونمایی شده و ماجرای حمال طلایی را روایت میکند که شغلش رساندن طلا و جواهرات از کارگاه به مغازه است و یک روز از او دزدی میشود.